Więcej o medalu...

Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (transliteracja z hebrajskiego: Kasidai Umot Olam) to najwyższe izraelskie odznaczenie cywilne nadawane nie-Żydom.

Termin Sprawiedliwy wśród Narodów Świata oznaczał pierwotnie, w żydowskiej tradycji, nie-Żydów, którzy byli dobrymi, bogobojnymi ludźmi.

Medal i dyplom zostały powołane dekretem Knesetu w 1953. Na medalu widnieje właśnie pochodzący z Talmudu napis "Kto ratuje jedno życie - ratuje cały świat".

Awers medalu

Kapituła instytutu pamięci Yad Vashem przyznaje wyróżnienie osobom i rodzinom, które z narażeniem własnego życia ratowały Żydów podczas II Wojny Światowej. Uprawnienie do składania wniosków o przyznanie tytułu "Sprawiedliwego" są sami uratowani albo ich bliscy. Poza medalem i dyplomem, Sprawiedliwym przysługuje także prawo do zasadzenia własnego drzewa w parku otaczającym siedzibę instytutu.

Osoba uznana za Sprawiedliwego jest odznaczana specjalnie wybitym medalem noszącym jej imię i nazwisko, dyplomem honorowym i przywilejem wpisania nazwiska na Murze Honorowym w Ogrodzie Sprawiedliwych w Yad Vashem. Odznaczenia są nadawane w trakcie podniosłej ceremonii w Izraelu lub w kraju zamieszkania tej osoby, gdzie działają dyplomatyczni przedstawiciele Izraela. W ceremoniach tych uczestniczą przedstawiciele miejscowego rządu i są one zawsze relacjonowane przez media. Ustawa o Yad Vashem upoważnia instytut Yad Vashem do nadania Sprawiedliwemu, w uznaniu jego zasług, honorowego obywatelstwa państwa Izrael, a jeśli już nie żyje, nadania mu pamiątkowego obywatelstwa. Każda osoba, którą uznano za Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, jest uprawniona do otrzymania od Yad Vashem stosownego certyfikatu. Jeśli osoba ta nie żyje, jej krewny może wystąpić o nadanie jej pamiątkowego obywatelstwa. Do chwili obecnej (stan na 1 stycznia 2004 roku) odznaczenie otrzymało 20205 kobiet i mężczyzn (5800 Polaków), licząc z członkami rodzin, którzy wzięli udział w 8000 udokumentowanych przypadkach ratowania Żydów. Polityką Yad Vashem jest kontynuowanie programu tak długo, jak długo wnoszone są prośby o przyznanie tego tytułu, wsparte mocnymi dowodami, spełniającymi wyznaczone kryteria.

Pamięć o miejscu urodzenia, o zagładzie której ulegli nie tylko ludzie, ale cała materialna kultura, te maleńkie sztetl rozproszone po całej Centralnej i Wschodniej Europie, wciąż trwa w sercach Żydów. W Instytucie Yad Vashem jest miejsce nie tylko dla upamiętnienia ludzi, ale i miejsc.

Znajduje się tam Dolina Gmin: na olbrzymich skalnych blokach wypisane są nazwy miast, miasteczek, wiosek, osad w których istniały gminy żydowskie, a które uległy zagładzie w czasie II wojny światowej. Jest tam umieszczona również nazwa MAKÓW, obok Różana, Krasnosielca, Szelkowa.